I. Gia công hàn
1. Hàn hồ quang điện cực không nóng chảy
– GTAW (Gas Tungsten Arc Welding)
Hàn hồ quang điện cực không nóng chảy trong môi trường khí trơ.
TIG (Tungsten Inert Gas)
– Nguyên lý
Điện cực Tungsten hầu như không bị bào mòn khi sinh ra hồ quang giữa điện cực và vùng hàn, phương pháp hàn TIG này có thể hàn cho tất cả các hợp kim thép, đặc biệt thích hợp cho hàn nguyên liệu thép mỏng.
– Phương pháp hàn
Hàn hồ quang điện cực không nóng chảy trong môi trường khí trơ là quá trình hàn, trong đó nguồn nhiệt được cung cấp bởi hồ quang được tạo thành giữa điện không nóng chảy và vũng hàn. Vùng hồ quang được bảo vệ trong môi trường khí trơ để ngăn cản có hại của Oxi và Nitơ trong không khí.
Điện cực Tungsten chỉ dùng để sinh ra hồ quang, kim loại điền đầy mối hàn chỉ tạo, kim loại cơ bản hoặc được bổ sung từ que hàn phụ bằng tay đơn lẻ hoặc tự động theo xe bên ngoài.
Ưu nhược điểm của hàn GTAW
Lựa chọn khí trơ bảo vệ khi hàn thép không gỉ
Chú ý:
Que hàn điền đầy thép Cacbon (Carbon Steel) là que hàn hồ quang điện nên không thể sử dụng khi hàn khí trơ (GTAW). Que hàn hồ quang điện không được khử Oxi.
Tuy nhiên nếu bắt buộc sử dụng que hàn này thì mối hàn và điện cực Tungsten sẽ bị dơ, hơn nữa là mối hàn dễ bị nứt.
– GMAW (Gas Metal Arc Welding)
Hàn hồ quang nóng chảy trong môi trường khí bảo vệ.
Hàn MIG (Metal Inert Gas welding): Hàn hồ quang nóng chảy trong môi trường khí trơ bảo vệ.
Nguyên lý
Là quá trình hàn nóng chảy trong đó nguồn nhiệt hàn được cung cấp bởi hồ quang tạo ra giữa điện cực nóng chảy( dây hàn – wire electrode) được cấp liên tục và vật hàn. Để bảo vệ mối hàn khỏi những tác động xấu của không khí thì trong quá trình hành được cung cấp liên tục khí bảo vệ
– Phương pháp hàn
Khi vận hành máy hàn cần phải thiết lập các thông số công nghệ như tốc độ đắp – tốc độ di chuyển, tốc độ cấp dây (dòng điện hàn), điện áp hàn, độ nhú điện cực.
Điều chỉnh tốc độ phun khí bảo vệ, tốc độ cấp dây đồng thời điều chỉnh góc độ của súng hàn rồi di chuyển trên vật hàn, đường hàn được sinh ra phải liên tục và đồng đều. Khi ngừng di chuyển súng hàn thì đường hàn kết thúc và ngắt khí bảo vệ.
Kim loại điền đầy trong lúc hàn bằng dây hàn được cấp liên tục. Dây hàn và mối hàn được bảo vệ khỏi sự xâm nhập của không khí bằng khí Gas được phun trực tiếp vào.
Ưu nhược điểm của hàn GMAW
2. Hàn hồ quang que hàn có vỏ bọc
Phương pháp hàn hồ quang vỏ bọc ngoài là phương pháp hàn hồ quang giữa que hàn có vỏ bọc và bể hàn. Phần vỏ bọc phân hủy tạo thành xi bảo vệ mối hàn. Sự phân hủy của thuốc bọc que hàn sinh ra khí bảo vệ trực tiếp hồ quang trong vùng hàn không cho không khí bên ngoài thâm nhập vào. Phương pháp này rất linh hoạt và dễ thực hiện nên được sử dụng nhiều nhất hiện nay.
Que hàn hồ quang được phủ một lớp vỏ bọc đồng đều xung quanh lõi điện cực. Để đảm bảo độ bền và ổn định cho mối hàn khi hàn thép không gỉ sử dụng các loại que hàn được quy định trong tiêu chuẩn JIS hoặc AWS có thành phần hóa học tương tự nhau.
Vỏ bọc bên ngoài que hàn được phân loại và đặt tên theo thành phần hóa học như hợp kim, chất hữu cơ, Florua, Silicat, Cacbonat, Oxide… Lựa chọn que hàn thích hợp rất quan trọng.
Que hàn dùng cho thép không gỉ dòng Austenite thông thường sử dụng dòng Lime – Titania có thành phần hóa học chính chứa vôi (CaCO3), Rutile TiO2.
Còn trong trường hợp dùng để hàn thép không gỉ dòng Martensite và dòng Ferrite thì phải chú ý đến khả năng nứt mối hàn, sử dụng que hàn dòng Lime có thành phần hóa học chính chứa Florua và Vôi (CaCO3) hàm lượng Hydro thấp.
